Veel van onze scholen zetten in op een milieuvriendelijke en duurzame leer- en leefomgeving. Daar kunnen we als Scholengroep alleen maar trots op zijn! In de maand maart en april zetten we al enkele scholen in de kijker. Laten we beginnen met GO! basisschool De Grasspriet, GO! basisschool Faluintjes, GO! Lyceum Aalst en GO! Freinetschool De Speelplaneet. Maar dit artikel krijgt dus zeker een vervolg…
Blotevoetenpad in GO! basisschool De Grasspriet
Eind augustus, net voor de start van het nieuwe schooljaar, hebben een team van enthousiaste ouders van Vriendenkring De Grasspriet een blotevoetenpad ingericht. De kleuterjuffen hebben het pad ontworpen en de ouders zijn komen graven. Tijdens hun zoektocht naar materialen werd er op een duurzame manier te werk gegaan. Ze verzamelden namelijk gratis (gebruikte) materialen, maar kochten ook nieuwe elementen aan. Hierdoor is het blotevoetenpad evenzeer een ‘recyclage’-pad.
Het blotevoetenpad is een heus succes bij de leerlingen. “Onze kleuters lopen er dagelijks op met schoenen, maar nu de temperaturen stijgen, zullen de schoenen uitgaan. Het is een parcours met hindernissen, verhoogjes en een tunneltje onder de piramide. Kinderen hebben beweging nodig, uitdagingen.” , aldus directie Griet De Smedt.
De Grasspriet probeert zoveel mogelijk ruimte te benutten van het grote, groene domein waarop ze zich bevinden.
Daarnaast zijn er nog plannen om dit initiatief verder uit te breiden: “Het blotevoetenpad maakt deel uit van een groter plan. We zetten heel hard in op sociaal emotioneel welzijn en hiervoor werd eerder een snoezelklas gemaakt binnen, en buiten is ons blotevoetenpad klaar, maar de plannen zijn er om een groots avonturenpark aan te leggen. We verzamelden reeds klimgrepen, glijbanen, hout en centjes door verkopen georganiseerd door onze vriedenkring.”, aldus Griet De Smedt. Wij zijn alvast benieuwd naar de uitwerking van hun volgende project!
Groene Ridders in GO! basisschool Faluintjes
In het landelijke Moorsel, gelegen aan het fietspad de ‘Leirekensroute’, ligt GO! basisschool Faluintjes. Zij profileren zich als MOS-school, en geven dit engagement aan al hun kinderen door!
Milieuzorg maakt deel uit van hun DNA, zo is hun leerlijn voor natuur tot in detail uitgewerkt. “Dat wil onder andere zeggen dat wij afspreken, van jongste peuters tot en met het zesde leerjaar, welke dieren en planten er in welk leerjaar worden bestudeerd. Zo voorkomen we dat kinderen twee keer over hetzelfde leren.” Elke les start vanuit een onderzoeksvraag.
In de tuin van de kleuterspeelplaats staan hun specifiek afgesproken planten, de voorjaarbloeiers in bloei. De milieuvriendelijke levensstijl van de Faluintjes valt ook binnen het onderwijskundig beleid.
Bovendien zijn de Faluintjes echte pioniers als het gaat om Groene Ridders. Groene Ridders worden aangesteld om zeer specifiek ideeën en plannen uit te werken rond natuur en milieu op de school. “Ieder jaar worden er twee Groene Ridders per klas verkozen. Die worden ook echt tot ridder geslagen. Dat is dan een klein evenementje waar alle leerlingen naartoe komen, zelfs de kleuters.”, zegt directie Ann Bruyland.
De Groene Ridders hebben onder andere het groen charter opgesteld. Hierin worden regels opgelijst die bijdragen aan een duurzame toekomst voor onze planeet. Ze benaderen het duurzame aspect zeer breed: van waterbesparende toiletten tot boterhammen in een brooddoos. “Het zijn alle kleine dingen samen, je moet daar blijven op inzetten.”, aldus directie Ann Bruyland.
De Faluintjes behaalde reeds de drie MOS-logo’s. Dit kwaliteitslabel geeft aan dat de school in een educatief proces stapt en systematisch milieuacties organiseert. Daarnaast behaalde de school ook herhaaldelijk de Groene Vlag, een Europese onderscheiding op vlak van MOS.
Wanneer de jury van de ‘Groene Vlag’ langs komt, worden deze uiteraard rondgeleid door de Groene Ridders. “Dit is belangrijk om aan te tonen dat iedereen in de school die milieuvriendelijke keuzes draagt.”, zegt Ann Bruyland. Want zelfs de allerkleinste leerlingen uit het kinderdagverblijf helpen mee afval sorteren: “jong geleerd, is oud gedaan”.
GO! basisschool Faluintjes beschikt over een groot, groen domein. Dit proberen ze dan ook optimaal te gebruiken. Wanneer ze uitbreiden, proberen ze nieuwe planten-, bloemen- of boomsoorten te planten. Zo creëren ze meer diversiteit op hun terrein.
Daarnaast schenken ze ook aandacht aan dieren. Zo bouwden de ouders en grootouders een insectenhotel en krijgen ze soms bezoek van een familie eekhoorns. “Vorig jaar hebben hier eekhoorns aan gezinsuitbreiding gedaan. Wanneer het dan heel stil is op het schooldomein en iedereen zit in de klas, kan er hier plots een eekhoorn tevoorschijn komen.”
De Groene Ridders hebben een aantal jaar op rij twee fruitbomen geplant. Naast die boomgaard in wording, plant de school op langere termijn de aanleg van hun eigen blotevoetenpad en vijver. De uitgravingen zijn alvast gebeurd en daar maken de leerlingen nu creatief gebruik van.
Tijdens de lente en zomer staat de school helemaal in bloei. In de winter proberen ze op andere manieren van de natuur te genieten, zo maken ze bijvoorbeeld voederbollen en nemen ze deel aan het vogeltelweekend van Natuurpunt vzw.
Om dit artikel af te ronden heeft directie Ann Bruyland nog een tip voor scholen die zich in een minder groene omgeving bevinden: “Eén vierkante meter is genoeg, als je een paar stenen weghaalt kan je al natuur creëren. Natuur kan ook in de hoogte gaan of in plantenbakken staan.”
Stadsoase GO! Lyceum Aalst
GO! Lyceum Aalst is een mooi voorbeeld van een groene stadsoase. Te midden van stad Aalst probeert deze middelbare school elke mogelijke kans te grijpen om hun domein nog groener te maken. Dit heeft volgens hen tal van voordelen…
Katleen Matthieu neemt ons mee naar de verschillende speelplaatsen van de school. “Een stad is automatisch warmer dan het platteland, daarnaast zijn een groot deel van de speelplaatsen enorm ommuurd waardoor de temperatuur snel de hoogte ingaat. Gebouwen nemen die warmte op, de stenen houden de warmte vast en geven dat ’s nachts langzaam weer af.” Dit zorgde ervoor dat Ruben Meert (leerkracht op Lyceum Aalst) een verloren maar zeer warm hoekje beton onder handen nam. Deze plek werd volledig onthard en er kwam in de plaats van beton een mediterraans tuintje. Hier kan je nu allerlei mediterrane planten vinden, waaronder een olijfboom. Deze hebben een warm en droog klimaat nodig.
“Ontharden komt er op neer dat je beton, waar mogelijk, gaat weghalen om terug water in de bodem te laten sijpelen. Bij zware regenval krijg je op een betonnen koer een mini zwembad. Wanneer je stukken gaat ontharden en terug rechtstreeks contact met de aarde gaat creëren, kan dat water weer wegsijpelen naar de bodem.” Op deze koer werden er in de plantenbakken onder andere bomen gepland, deze zullen binnen een aantal jaar voor natuurlijke schaduw zorgen. Op andere plaatsen in Lyceum Aalst bevinden er zich wel een aantal grotere bomen. Hier merk je het meteen op dat tijdens warme en zonnige dagen deze bomen echt voor verkoeling zorgen. Leerlingen kunnen dan zelf kiezen of ze in de schaduw of zon willen zitten.
Naast de betonnen speelplaatsen bezit het Lyceum ook veel groene bodem. Er zijn heel wat fruitbomen te vinden en dit verspreid over het hele terrein. Deze worden vergezeld van een informatiebord. Verder is er ook een moestuin. Hier vind je onder andere tomaten, rabarber, saffraan alsook hun aardappel-project. De bedoeling hiervan is om dé Lyceum-patat te creëren, wordt vervolgd…
Aan de moestuin bevindt zich ook de buitenklas. “Deze is tijdens zonnige dagen felbegeerd!” Hier zorgen dan weer klimplanten voor een natuurlijk afdak. Momenteel zijn de leerlingen vooral tijdens hun lessen natuurwetenschappen en techniek bezig met het onderhouden en uitbreiden van deze groene oase. “De eerstejaars hebben bijvoorbeeld tijdens een les natuurwetenschappen vlinderstruiken gestekt, een projectje dat een mooi resultaat kent!” Tegen volgend schooljaar willen ze graag een moestuinklas voor tijdens de middagpauze oprichten. Dit werd de afgelopen jaren uitgesteld vanwege de strenge COVID-19 maatregelen.
MOSderij dag bij GO! Freinetschool De Speelplaneet
GO! Freinetschool De Speelplaneet in Gijzegem heeft het allemaal: een bos, een moestuin, een boerderij, een snoeptuin noem maar op! Ze werken hiervoor samen met Natuurpunt, Velt vzw en heel wat vrijwilligers. Dit alles vanuit een gedragen visie. In deze school staat duurzaamheid, een groene speelplaats, bos- en natuurinitiatieven, diversiteit, MOS, enzoverder echt centraal.
Op vrijdag 22 april organiseerden ze de MOSderij dag. Er werden 18 workshops gegeven waarbij de kinderen konden ontdekken hoe ook zij kunnen omgaan met duurzaamheid.
Benieuwd? Kijk hieronder naar hun aftermovie!